Panagia

Panagia zengin bir geçmişe sahip, aynı zamanda birçok gerçegi bilinmeyen  geleneksel bir köy. Bu muhtemelen adanın en zengin ve en önemli köylerinden biridir. 300 yıl önce inşa edilen, ancak Bizans döneminde ismi "Anastasion" idi.  

Bugünkü adını ne zaman aldığını bilmiyoruz. 1821 devrimindeki Yunan kalkınmasindan   biraz sonra, adanın başkenti oldu. Köy dağ eteklerinde dar bir geçitte ve açık denizden görünmez. Evlerin balkon (sahnisia), arduvaz çatı örtülü ve iç ahşap tahta duvarları vardır. Köy kilisesi eski taşlardan inşa edilmiş ve epey büyüktür. Köyün ismi ve 11 ufak kilisesi ada halkının yoğun dindarlıgını gösteriyor. 1818 yılında Aziz Athanasios, 1820 yılında Aziz Konstantin, Aziz Helena ve Aziz Charalambos 1825 yılında ilahiyatçı Aziz John, 1835 yılında Aziz Panteleimon ve Aziz George, 1845 yılında Meryem Ana Kiliseleri inşa edilmiştir.  Köyün sosyal ve ekonomik yaşamı ile yakın baglantısı olan Panagia kilisesi çok önemlidir. Bu tapınağın tarihi köyün tarihine baglıdır, ancak, özellikle Constantinoupolis'in (şimdiki İstanbul) düşmesinden sonra ve 17. yüzyılın sonuna kadar tarihinde bazı boşluklar bulunmaktadır. 

Ne yazık ki, kilisenin kesininşa tarihi bilinmemektedir. Gerçeklere bakarsak, köy kilisenin adını 1821   Yunan kalkınmasından önce olmalıdır. Kilise, geleneğe göre, Başpiskopos Anthimos tarafından 18. yüzyılda kutsandı. Thassos antik kentinin sakinleri korsan saldırılarından kaçmak için adanın orta kesiminde bulunan Panagia köyünde yerleşmeğe zorlandılar ve 1770 yılında Rus filosu göründüğünde Panagia'ya geldiler. Böylece, köy nüfusu önemli ölçüde arttı ve bu nedenle daha büyük bir kiliseye ihtiyaç oldu. İnşaat, dini mimari çalısmalarını bilen Kastoria şehrinin esnaf isçilerinin gözü altında 1831 yılında başladı. İnşaat, mezar taşı mezarlıkta bulunan Avgerinos Sotirios Avgoustis ve Konstantinos Hatzis'in mali yardımları ile başladı. Ancak finansman muhteşem tapınagi tamamlamak için yeterli değildi. Athos dağı manastırından mali yardım istediler, ancak, daha zengin olan Vatopedi  manastırı yardım etti. Böylece, kilise çatı olmadan inşa edilmiştir. 1881'de Volos esnafları tarafından oluşturulan yeni ahşap ikonostasisin ile sona erdi. Kastoria işçileri, kiliseye Kastoria Bizans kiliselerinin birçok özelliklerini verdiler. Kubbe yüksek ve sekizgen şeklindedir. Duvarlar Panagia ocağından gelen mermerleri ile inşa edilmiştir. Bazi duvarlar da Thassos'un antik tapınağın mermer taş kalıntılarından yapılmış olması da dikkat çekicidir. Tapınağın mimari tarzı iç yarım silindirik üç geçişli ile kubbeli bir bazilika'dır. Köyde bol miktarda su bulunmakta ve dev çınar ağaçları köyün meydanına  gölge sağlamaktadır. Ayrıca, köy'den dağları ve denizi görmek şaşırtıcı ve harika bi manzaradir. 15 dakikalik bir yürüyüş'ten sonra "Drakotrypa"'ya varilir.  Bu, sarkıt ve dikitleri bulunan bir mağaradır, ancak, tüm çeşitliliği ve tüm derinlemesine halen incelenmiş değildir.

Skala Panagia, en çok Golden Beach olarak bilinir. Eski bir kuyu yakınlarında da, klasik döneminden eski bir yapının temelleri vardır. Oradan Pirgous burnu'na giden yol başlar. Pirgous burnu, adını beşinci yüzyılda Akiratos Thassios tarafından inşa edilen bir kule'den almıştır. Kule, denizdeki gemiler için fener yerine kullanılmıstır. Kule'de Akiratos'un mezarı bulunmaktadır. Kule'nin yanında bulunan mezar taşında şöyle yazılmıştır: "Ben,, Akiratos mezarı, Frastiridi'nin oğlu'yum. Ben körfez'in yakınında kalıp gemileri ve denizcileri kurtarıyorum. Şimdi güle güle git".